Lawler ve Porter’ın Geliştirilmiş Beklenti Kuramı

Wroom’un ümit kuramını geliştiren Lawyer ve Porte geliştirilmiş ümit kuramı ile birlikte çalışanların iş doyumuna yönelik olarak yaptıkları karşılaştırmada iş doyumuna yönelik nihai sonucun ödüllendirme adaleti algıları olduğunu açıklamıştır. Buna göre, çalışanlar kendilerine verilen ödülleri başkaları ile karşılaştırmakta ve ödüllerin çabalarına uygun olmadığını değerlendirdiklerinde iş doyumsuzluğu yaşamaktadır (Eren, 2016: 541). Lawler ve Porter, geliştirdikleri beklenti kuramında çalışanların beklentilerinin karşılanmasının iş doyumu için yeterli olmadığını ortaya koydukları performans karşılığında sağladıkları kazançların mukayese edilebilir bir şekilde adaletli olmasının gerekli olduğunu savunmuştur. Buna göre elde edilen içsel ve dışsal ödüllerin değerlendirilmesindeki algı olumsuz ise çalışanlar iş doyumsuzluğu yaşamaktadır (Oksay, 2005: 31). Aşağıdaki şekilde Lawyer ve Porter’ın geliştirilmiş beklenti kuramı gösterilmektedir.

Şekil 2.9 incelendiğinde valens olarak tanımlanan ödülün değeri, çalışanın bekleyişi ile uyumlu olmalı ve aynı zamanda çalışanın sahip olduğu bilgi birikimi ve kurum içindeki rolüne uygun olarak gösterdiği performansının sonucunun adaletli olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Çalışanların işyeri içindeki görev ve tanımları yazılı bir şekilde ortaya konduğunda, çalışanlar hangi davranışların nasıl ödüllendirileceğine yönelik bir algı oluşturmaktadır. İçsel ve dışsal ödüllerin adil olması durumunda ise çalışan doyumu sağlanabilmektedir.

Kaynak: Öğretmenlerin Mesleki İmajlarının İş Doyumlarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, 2019: Hüseyin Onur Cansız