Belediyelerin Eğitim Faaliyetleri

Çocukların ve gençlerin boş zamanlarında bilgiye ulaşması, mesleki ve sosyal beceriler kazanması amacıyla eğitilmesi, sokak çocukları ve engellilerin topluma kazandırılabilmesi adına verilen çabalar yetersiz kalmaktadır. Dolayısıyla son zamanlarda belediyeler de bu eksik noktalara temas etmeye ve çeşitli hizmetler üretmeye başlamıştır (Erdem, 2015: 253-254). Üretilen bu hizmetler, Eğitim kurumlarının faaliyetlerine yardımcı olacak nitelikte ve bizzat belediyelerce yönetilen, sürdürülen özgün eğitim yapıları olmak üzere iki farklı kolda ilerlemektedir.

Okulların eğitim faaliyetlerine yardımcı nitelikte hizmet üreten bazı belediyelerin uygulamaları şunlardır:

Fatih Belediyesi: Çeşitli kurumların işbirlikleriyle, ilkokul ve ortaokul düzeyindeki öğrencilerin bilinç elde etmesi amacıyla müze gezileri ve turistik geziler düzenlenmektedir. Bu gezilerden bazıları şunlardır: Arkeoloji Müzesi, Türk ve İslam Eserleri Müzesi, İstanbul Akvaryum gezisi, Havacılık Müzesi, Topkapı Sarayı, Hilye-i Şerif Müzesi ve çeşitli tarihi camiler olmak üzere geziler düzenlenmiştir. Yine ilköğretim öğrencilerine okul çantası, diş macunu ve fırça seti gibi malzeme desteğinde bulunulmuştur  (Fatih Belediyesi, 2017: 316).

Başakşehir Belediyesi: İlköğretim okullarında eğitim gören öğrencilere ağız diş sağlığı, sağlıklı beslenme, gıda hijyeni ve kişisel hijyen konularında eğitim seminerleri verilmiş ve bu seminerlerden sonra destekleyici nitelikte tiyatro oyunları sergilenmiştir. Başakşehir Belediyesi’nin diğer eğitim hizmetleri ise şöyledir: Tatil dönemlerinde izci kampı etkinliği düzenlenmiş ve bu etkinlikte hijyen konulu eğitimler verilmiştir. Bu eğitimlerin sonucunda çocuklara ‘Hijyen Eğitim Sertifikası’ ve çeşitli hediyeler verilmiştir. Başakşehir Belediyesi’ne bağlı Sağlık İşleri Müdürlüğü’nün 2017 yılında düzenlemiş olduğu hizmetlere dair veriler aşağıdaki tabloda yer almaktadır (Başakşehir Belediyesi, 2017: 50).

“Başakşehir Kaymakamlığı, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce kaçak olarak faaliyet gösterdiği tespit edilen eğitim/öğretim kurumları 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında mühürlenerek faaliyetten men edilmiştir” (Başakşehir Belediyesi, 2017: 90). içerikli belediye beyanına bakıldığında, eğitsel açıdan kamu ve devlet yararını gözeten kimi önlem ve yaptırımların belediyeler tarafından uygulandığı görülmektedir.

Beyoğlu Belediyesi: Üniversite sınavına hazırlanan lise son sınıf öğrencilerine Türkçe, matematik, tarih ve coğrafya dersleri verilmiştir. (Beyoğlu Belediyesi, 2017: 80) Beyoğlu Belediyesi ilçesi dahilindeki okullarda kullanılmak üzerine kare kodların olduğu ‘Smart Beyoğlu’ uygulamasında kullanılmak üzere ilçe rehber haritası baz alınarak ‘Beyoğlu Okul Haritaları’ oluşturmuştur. (Beyoğlu Belediyesi, 2017: 60) Ayrıca Beyoğlu Belediyesi, ‘Senin Gözünden 15 Temmuz Destanı’ konulu hikâye yarışması düzenlemiştir (Beyoğlu Belediyesi, 2017: 130).

Küçükçekmece Belediyesi: ‘Havuzlar Mahalleye Çocuklar Yüzmeye’ etkinlikleri kapsamında 12 mahalledeki 12 okulun bahçesine portatif havuzlar kurulmuştur. Bu havuzlarda spor yapma alışkanlığı kazandırmak ve profesyonel olarak beceri geliştirebilmelerini sağlamak adına eğitimler verilmiştir. 42 uzman eğitmenin hizmet verdiği bu havuzlarda 8948 öğrenci hizmet almıştır (Küçükçekmece Belediyesi, 2017: 182). Bir başka hizmet ise belediyede kullanılan bilgisayarları yenileme çalışmaları sonucunda açığa çıkan bilgisayarların, bakım ve yenileme işlemleri yapıldıktan sonra ilçe sınırlarındaki okullarda ‘Bilişim Teknolojileri’ sınıfları kurularak yeniden değerlendirilmiştir. (Küçükçekmece Belediyesi, 2017: 186).

Küçükçekmece Belediyesi tarafından okullara yapılan bakım-onarım çalışmalarından bazıları şöyledir:

Belediyeler, bilgievi yapmak ve işletmenin dışında devletin diğer kurumlarının eğitimle ilgili çeşitli ihtiyaçlarına çözümler üretmektedir. Dolayısıyla belediyelerin eğitim süreciyle ilişkili bazı hizmetler de üretebildiği görülmektedir.

Bizzat ilçe belediyeleri tarafından yönetilen, sürdürülen eğitim yapı ve modelleri mevcuttur. Bu modeller farklı isimler ve yapılarla birlikte faaliyetlerini sürdürmektedir. İlçe belediyelerinin eğitim yapılarına örnek olarak:

Belediyelerin, çocuklara ve gençlere yönelik eğitim hizmetleri geniş bir yaygınlığa sahiptir. Belediyelerin, çocuklar kadar bir diğer muhatapları da gençlerdir. Belediyelerin gençlere hizmet veren gençlik merkezlerinin, daha çok 2004 yılı ve sonrasında yaygınlaşmaya başladığı görülmektedir. 2004 sonrası gençlik hizmetlerinde belirgin bir artış söz konusudur. Bu hizmetler göz önünde bulundurulduğunda gençlere verilen önemin arttığını söylemek mümkündür.  Gençlik Merkezlerinde gençlere yönelik eğitim, kültür-sanat, spor ve çeşitli sosyal faaliyetler yürütülmektedir (Artan, 2012: 213-214).

Türkiye’nin birçok noktasında hizmetlerini sürdüren bu eğitim yapıları, merkezi bürokrasiyle ilişkisi zayıf bir biçimde belediye inisiyatifleriyle yönetilmektedir. Bu sebeple merkezi bir yönetmelik ve mevzuattan ziyade belediyelerin kurumsal tecrübe ve anlayışlarına göre hizmet vermektedir.

İsimlendirmelerin ve eğitim içeriklerinin farklılık göstermesinin altında yatan temel sebep kurumların merkezileşmemiş olmasıdır.

Kaynak: Yönetim Süreçleri Bağlamında Bilgievlerinin İncelenmesi: Küçükçekmece Belediyesi Örneği, Erdi Demir, 2019, Yüksek Lisans Tezi