2023 Eğitim Vizyonu Raporu

2023 Eğitim Vizyonu çerçevesinde, mevcut eğitim politikalarında yapı ve öz bakımından kimi yenilikler ortaya konulmuştur. Bu yenilikler eğitimin felsefesi üzerine odaklanmıştır. Bu da gösteriyor ki eğitim teşkilatlarında, eğitimin ruhuna odaklı yeni arayışlar mevcuttur. Bu arayışlar Türkiye Cumhuriyetinin 2023 yılına dair, 3 yıllık kalkınma ve diğer başlıklarındaki gelecek hedefleriyle eş güdüm içerisinde hareket etmektedir.

2023 eğitim vizyonu, “Eğitimin ana ögesi ve baş öznesi insandır¹”düsturuyla, eğitimi tüm alt başlıklarıyla bir “eko-sistem” olarak değerlendirmektedir. Bu eko-sistem içerisindeki en temel dört öge ise:“öğrenci, ebeveyn, öğretmen ve okul” olmuştur. Dolayısıyla eğitimde kurum içi,kurum dışı yeni işbirlikleri ve istişare ortamı doğmuştur. Bu işbirliği ise eko-sistemi oluşturmaktadır. Bu eko-sistem içerisinde öğrenci baş aktördür.Milli Eğitim teşkilatının gerek insan kaynağıyla, gerek okul dışı faktörlerle öğrencilere yetenek merkezli yeni bir güzergâh çizdiğini görmekteyiz.

Eğitim vizyonunun ısrarla vurguladığı noktalardan bir tanesi de işbirlikleridir. Bu işbirliği şöyle özetlenebilir: “Eğitim, birçok sektörün kesişim noktasında yer almaktadır. O nedenle, vizyonumuzun hazırlık aşamasında toplumun hemen her kesimi ve farklı uzmanlık alanlarından isimler sürece dâhil edilmiştir.²” Bu düşünce, Türkiye’nin mevcut istihdam politikalarının eksik noktalarını düzeltmek için tasarlanmıştır. Mevcut ekonomik düzlemde meslek kolları arasında kimi problemler mevcuttur.İşletmelerin yeterli iş gücüne ulaşamaması yahut kalifiye-uzman nitelikli personellere ulaşamaması Milli Eğitim Bakanlığının üzerinde düşündüğü ve çözmeye çalıştığı noktalardandır.

Bir başka değişim ise Milli Eğitim Bakanlığının öğrenci çıktılarını, rakamsal ve sonuç odaklı analiz etmenin yanlışlığını vurgulamasıdır. Yeni eğitim sürecinde öğrenciler, yetenek ve ilgi alanlarına göre değerlendirilerek daha süreçsel bir noktaya gelinmiştir. Öğrenci durumlarının tespiti ise “Öğrenci Başarı İzleme Araştırması” ile yapılacak ve öğrenci gelişim süreci notlara bağımlı kalmaksızın değerlendirilecektir.

Tüm değişim ve yeniliklere dair esas vurgu ise şudur: “2023 Eğitim Vizyonu’nun temel hedefi, ahlak telakkisine dayalı ve insanı merkeze konumlandıran bir varlık ve bilgi anlayışına hayat vermektir.³” İnsanı merkeze konumlandıran, yerli bir eğitim tasavvuru, düşüncesi oluşturulmaya çalışılmaktadır.

Eğitim yapılanmasındaki felsefi yönlerin dışında uygulamalara dair kimi yenilikler tasarlanmaktadır: “Müfredatlar, tüm kademelerde bütüncül, yetenek kümeleriyle ilişkilendirilmiş, esnek ve modüler⁴”olmakla birlikte, bu yeteneklerin sergilendiği, tespit edildiği ve yönlendirildiği yepyeni bir yapı olan “Tasarım-Beceri Atölyeleri” oluşturulacaktır.

Okul, öğrenci ve ders içeriği dışında insan kaynağına dair de yenilikler mevcuttur. Öğretmenlerin yeni yan dallara sahip olması, lisansüstü düzeyde kendileri geliştirebilme imkânı bulması ve ayrıca özlük haklarına dair getirilecek yeni yaklaşımlardan da anlaşıldığı gibi eğitime dair yapısal ve niteliksel anlamda yepyeni bir sayfa açılmış olacaktır.

2023’e dair ortaya konulan bazı hedeflerden bazıları aşağıdadır. 

• İmam Hatip Okullarının Müfredat, Ders Yapısı ve Dil Yeterlilikleri İyileştirilecek
• İmam Hatip Okulları ve Yükseköğretim Kurumları Arasında İş Birlikleri Artırılacak
• İlkokul ve Ortaokullar Gelişimsel Açıdan Yeniden Yapılandırılacak
• Yenilikçi̇ Uygulamalara İmkân Sağlanacak
• Okullar Arası Başarı Farkı Azaltılarak Okulların Niteliği̇ Artırılacak
• Ortaöğretimde Öğrencilerin İlgi̇, Yetenek ve Mizaçlarına Uygun, Esnek Modüler Bi̇r Program ve Ders Çizelgesi̇ Yapısına Geçilecek
• Akademik Bilginin Beceriye Dönüşmesi̇ Sağlanacak
• Okullar Arası Başarı Farkı Azaltılacak

2023 Eğitim Vizyonunun önemli noktalarından bir tanesi de eğitimde fırsat eşitliğine yaptığı vurgulardır.Özellikle taşra okullarına yönelik bazı uygulamalar planlanmıştır: “Şartları elverişsiz ailelere okul öncesi çocukları için materyal ve kırtasiye desteği.” Çeşitli desteklerle erken çocukluk eğitimleri daha küçük yaşlara kadar iniyor ve durumu olmayan aileler için teşvik maksadıyla yeni yardım programları başlatılıyor.

Öğrencinin okulda geçirdiği zaman kadar dışarıda geçirdiği zamanları da kapsayan yeni fikriler mevcuttur.Öğrencilik yalnızca okula indirgenmiş bir olgu olmaktan çıkıyor ve daha geniş çaplı uygulamalarla, eğitimin farklı zaman dilimlerine el atılıyor. Örnek olarak: “Yaz dönemlerinde okullarda oyun temelli yaz okulu programlarının” açılmasıdır. Yaz tatilleri için hem öğretmenler için hem de öğrenciler için nitelikli değişmeler öngörülüyor.

Bir eğitimim sisteminin tasarlanması kadar, sürecin denetlenmesi ayrıca geri dönütlerle sürekli yeni sentezlerle, sistemsel bir bütünlüğe oturtulması gerekmektedir. Milli Eğitim teşkilatının onlarca yıllık deneyimlerinin, bir yapı ortaya koyması bakımından“standartize” edilmesi gerekmektedir. Vizyon belgesinde kalite standartları getirileceğine dair çeşitli ibareler gözükmektedir.

Toparlayacak olursak Milli Eğitim teşkilatlarını yepyeni bir dönem bekliyor. Biçim ve içerikle alakalı birçok yenilikler mevcut. Teoride kalmış, uygulanmaya imkân bulunamamış nice fikirler,yeni dönemde uygulama sahasına sokuluyor ve bu fikirlere şans veriliyor. Şahsi görüşüm 2023 vizyonu, doğru algılanması ve okul uygulamalarında bu vizyona uygun bir şekilde hareket edilmesi durumunda başarıya ulaşacaktır. Ancak okul uygulamalarındaki çeşitlilikler ve kurumsal farklılıklar ortak noktada buluşmaya engel olmaması adına sistemin çok doğru şekilde algılanması ve bir eğitim modeli olarak sistemsel bir bütüne kavuşturulması gerekmektedir. Yerli ve milli tüm hatlarıyla tanımlanmış yeni bir model, uygulama farklılıklarını da engelleyerek bir kalite standardı getirecektir.

Dipnotlar

1. 2023 Vizyon Raporu, Sayfa:14
2. 2023 Vizyon Raporu, Sayfa: 10
3. 2023 Vizyon Raporu, Sayfa: 18
4. 2023 Vizyon Raporu: Sayfa: 25

Z.D. – EgitimYonetimi.Org